Loài khỉ này được ghi nhận là biết sử dụng công cụ để đào đất và thăm lỗ bao gồm cả việc chà xát thực vật lên cơ thể trong như việc sử dụng thuốc thảo dược, và cũng sử dụng các công cụ làm vũ khí và để lấy thức ăn. Một quần thể khỉ mũ mặt trắng sống trên đảo Jicarón thuộc Vườn quốc gia Coiba tại Panama như đang bước vào thời kỳ đồ đá, chúng bắt đầu biết sử dụng các công cụ bằng đá để đập vỡ hạt và động vật có vỏ, nhưng chỉ có một nhóm khỉ đực sống tại một khu vực cụ thể trên đảo Jicarón mới biết dùng công cụ đá, những con khỉ đực đập vỡ quả dừa, cua và ốc sên. Khi nguồn thực phẩm trở nên khan hiếm, việc dùng đá để đập vỡ hạt hay vỏ của các loài giáp xác giúp khỉ có nguồn thức ăn dồi dào hơn.

Khỉ mũ mặt được cho là một trong những loài khỉ Tân Thế giới thông minh nhất. Chúng có khả năng sử dụng các công cụ, học các kỹ năng mới và có dấu hiệu khác nhau của sự tự nhận thức. Khỉ hiểu được ý nghĩa của sự thiên vị. Chúng cũng biết cách cân nhắc những điều tốt hơn so với những thứ khác. Các nghiên cứu gần đây cho thấy rằng hormone Oxytocin, hay còn gọi là hormone tình yêu, ban đầu được cho là chỉ ảnh hưởng đến con người, cũng có thể ảnh hưởng đến cuộc sống của loài khỉ này. Hormone này được sản xuất bởi tuyến yên và đóng một vai trò quan trọng trong sự phát triển của một đứa trẻ. Chúng là một con khỉ sống lâu, với tuổi thọ được ghi nhận tối đa là hơn 54 năm.